Đến thăm đảo yến Cù Lao Chàm bạn có cơ hội tham quan và tìm hiểu về nghề khai thác yến sào tại đây. Yến sào còn được biết đến là đặc sản nổi tiếng ở Cù Lao Chàm. Bởi yến trên đảo rất hiếm, chỉ làm tổ ở một vài nơi vào một mùa. Cùng Dulichculaocham.com.vn khởi hành từ Đà Nẵng khám phá đảo yến nhé!
Mục lục
Đôi nét về Đảo yến Cù Lao Chàm
20 năm trước, các hang yến trên các đảo Hòn Lao, Tò Vò, Cả, Hòn Tài… của Cù lao Chàm – Hội An là bất khả xâm phạm. Nhưng giờ đây, khi đi theo các tour du lịch, bạn có thể tận mắt chứng kiến từng đàn yến về làm tổ, đẻ trứng.
+ Đảo yến ở đâu?
Nói đến yến, người ta nghĩ ngay đến Khánh Hòa bởi đây được mệnh danh là vùng đất “rừng sâu biển yến”. Tuy nhiên, ở miền Trung còn có đảo Yến Cù Lao Chàm, Quảng Nam cũng là nơi sinh sống là tổ của có nhiều đàn yến.
Ở Quảng Nam, yến dường như chỉ xuất hiện ở đảo Cù Lao Chàm, với số lượng lên đến vài trăm ngàn con. Trong đất liền cũng có nuôi yến nhưng với quy mô nhỏ, không đáng kể.
Ở Cù Lao Chàm, phần lớn chim yến tập trung chủ yếu ở các hang Tai, hang Tò Vò, hòn Khô, hang Cả… Chim yến thường chọn các ghềnh đá làm nơi trú ngụ và sinh sản vì chúng cảm thấy an toàn và có thể trú đêm.
+ Đảo yến Cù Lao Chàm có từ khi nào?
Không ai dám chắc nghề nuôi yến ở Cù Lao Chàm có từ bao giờ? Có giai thoại kể rằng: người đầu tiên phát hiện ra tổ yến trên đảo là hai vợ chồng ngư dân già làng Thanh Châu.
Trong một lần đi đánh cá, ông gặp bão và bị dạt vào Cù Lao Chàm. Bị kẹt nhiều ngày, hết thức ăn nên anh ta lấy tổ yến ăn chống đói. Sau khi ăn xong, anh thấy cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh và đủ sức để trở về đất liền.
Trở về đất liền, anh vợ kể lại sự việc cho người trong làng. Từ đó, người dân bắt đầu ra sức khai thác, và nghề khai thác yến sào ở Thanh Châu ra đời từ đó.
Làm sao để đến được đảo yến Cù Lao Chàm?
Hàng chục năm trước, hang yến là khu vực bất khả xâm phạm. Nhưng nay hang đã mở cửa đón khách, tạo nên một điểm du lịch mới ở Cù Lao Chàm. Đến đây, bạn vừa được khám phá nghề nuôi yến để lấy tổ, vừa được tìm hiểu về tục thờ yến trên đảo.
Xuất phát từ Cửa Đại thơ mộng, hữu tình của phố cổ Hội An. Bạn đi cano đến với Cù Lao Chàm. Vùng đất mang đậm dấu tích của người xưa cách đây hàng nghìn năm và hàng trăm năm trước.
Thay vì dừng chân để khám phá trọn vẹn vẻ đẹp của biển đảo. Bạn hãy tiếp tục lên một chuyến tàu khác để đến đảo yến Cù Lao Chàm. Bắt đầu một hành trình tham quan mới lạ với những trải nghiệm thú vị.
Bạn sẽ không khỏi trầm trồ trước những khe núi hiểm trở, nơi chim yến đến làm tổ, trú ngụ và sinh sản. Nhìn từ xa, hang chỉ là một khe nứt hẹp từ biển lên đỉnh núi cao hàng chục mét. Khi đến gần, bạn sẽ nhìn thấy miệng hang rất rộng và chim én từ biển bay về đây làm tổ
>> Xem thêm: Giới thiệu về Cảng Cửa Đại – Điểm tập kết cho những chuyến tàu ra đảo
Tìm hiểu nghề khai thác yến sào tại đảo yến Cù Lao Chàm
Nghề khai thác yến sào trong các hang động trên đảo Cù Lao Chàm đã có từ lâu đời. Hãy cùng hiểu thêm về sự ra đời của món quà “vô giá” mà thiên nhiên ban tặng này.
+ Đặc điểm sinh sống của chim yến
Chim yến là loài côn trùng biết bay, uống sương nhưng không bao giờ uống nước sông hồ. Do đó, nước dãi mà nó tiết ra để làm tổ tượng trưng cho sự thuần khiết và quý giá.
Mỗi mùa xuân, khi chim yến làm tổ, họ cũng bắt đầu khai thác tổ yến. Yến thường sống bám vào các vách đá, phía bên trong những hang đá hiểm trở. Để đẻ trứng nhằm ngăn sóng, gió đánh vỡ. Vì vậy, quá trình khai thác yến tại đảo yến Cù Lao Chàm cũng khá nguy hiểm và khó khăn.
Khi tổ yến hoàn thành cũng là giai đoạn người ta thu hoạch tổ. Tổ yến được xây dựng khá khang trang và theo quy trình: con chim dùng lưỡi nuốt nước bọt lên thành hang. Sau 2-3 giờ nước bọt khô lại và mất nhiều đêm để hoàn thành tổ.
Tổ yến mới hình thành có màu trắng hồng thường nặng từ 10-18 gram. Khi gặp gió sẽ chuyển sang màu trắng sữa, có hình dạng giống như tai ngoài của con người.
+ Đâu là thời điểm thích hợp để khai thác yến?
Tại đảo yến Cù Lao Chàm yến dường như chỉ xuất hiện với số lượng lên đến vài trăm ngàn con. Trong đất liền cũng có nuôi yến nhưng với quy mô nhỏ, không đáng kể. Yến sào được chế biến thành một loại thực phẩm vô cùng tốt cho sức khỏe.
Yến trên đảo Cù Lao tập trung ở 7 hàng chính là hang Cả, , hang Khô, hang Trắng, hang Tò Vò, hang Tai và hang Kỳ Châu. Mỗi năm có 2 mùa khai thác yến. Mùa đầu tiên kéo dài từ khoảng tháng Giêng đến tháng 4, mùa thứ hai từ khoảng cuối tháng 8.
Mỗi giai đoạn khai thác tổ yến chỉ khoảng 1 tuần là kết thúc. Mùa sinh sản của chúng thường bắt đầu từ tháng 12 và kết thúc vào tháng 7 năm sau. Tuy chỉ khai thác vào 2 thời điểm trên nhưng yến sào được sơ chế, đóng gói và bán quanh năm.
Nên bạn có thể du lịch Cù Lao Chàm vào bất kể thời điểm nào trong năm, chất lượng tổ yến đảo Cù Lao Chàm luôn được liệt kê vào hàng đầu của Việt Nam nên bạn có thể hoàn toàn yên tâm.
+ Người dân Cù Lao Chàm khai thác tổ yến như thế nào?
Tại đảo yến Cù Lao Chàm, chim yến thường làm tổ trên cao để tránh sóng và gió lùa. Vì vậy, việc khai thác cần dựng các giàn tre, nứa có nhiều ngóc ngách để tạo khung giàn đứng và thu hoạch.
Để khai thác được tổ yến, các người dân phải dựng một hàng tre bên trong hang sâu. Do diện tích nhỏ, nhiều ngóc ngách nên phải tốn nhiều công sức. Đặc biệt, chiều dài của tre phải ước lượng phù hợp với chiều dài của khung giàn.
Họ sẽ đưa những cây tre vào hang, tre đi đến đâu, những cây còn lại sẽ phối hợp và buộc giàn đến đó. Ở nhiều khu vực, họ được yêu cầu bước đi khéo léo và nguy hiểm. Luồn lách và sát vách núi để lắp giàn.
Sau khoảng nửa ngày lao động miệt mài và vất vả. Khung được hình thành. Những người này sẽ lần theo cây tre để gỡ tổ bám trên tường. Công việc này đòi hỏi yếu tố kỹ thuật phải đặt lên hàng đầu.
Tổ yến sau khi khai thác được mang về rửa sạch bùn đất, dùng nhíp hoặc dao nhọn nhặt hết lông và phân chim. Sau đó, theo màu sắc và kích thước, nó được chia thành các loại riêng biệt.
Đảo Yến Cù Lao Chàm và lễ hội giỗ tổ nghề yến
Bên cạnh nghề khai thác hải sản, kinh doanh dịch vụ du lịch mang lại cho ngư dân trên đảo nguồn thu nhập ổn định. Việc khai thác yến sào tại đảo yến Cù Lao Chàm cũng mang lại giá trị kinh tế đáng kể cho chúng.
Để ghi nhớ công ơn của tổ tiên đã tạo dựng nên ngành yến sào. Đồng thời để nhắc nhở các thế hệ mai sau phải biết bảo vệ, duy trì và phát triển nghề yến sào của địa phương. Người dân trên đảo đã lập Miếu Tổ tại Bãi Hương để thờ phụng.
Và hàng năm cứ đến ngày 10 tháng 3 âm lịch, cư dân trên đảo và những người làm nghề khai thác yến sào đều thành kính, thành kính dâng lễ vật, thắp hương cho tổ nghề. Lễ hội này vẫn được duy trì cho đến bây giờ.
Khám phá đảo Yến Cù Lao chàm và những trải nghiệm thú vị khi đi tour 1 ngày
Kinh nghiệm du lịch Cù Lao Chàm, ngoài việc khám phá các lễ hội truyền thống nơi đây. Bạn còn có thể trải nghiệm thêm nhiều hoạt động thú vị trên đảo dưới đây:
Tìm hiểu nghề khai thác yến
Yến sào Cù Lao Chàm từ bao đời nay luôn được lòng du khách trong và ngoài nước. Được biết, đây là món quà vô giá mà thiên nhiên ban tặng cho người dân xã đảo.
Bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu thêm về nghề nuôi chim yến ở đảo yến Cù Lao Chàm. Yến sào cũng là nguồn thu nhập chính của người dân ven biển. Bạn sẽ không khỏi “lạnh sống lưng” vì sự mạo hiểm, bấp bênh của nghề này.
Trong ngày giỗ tổ, bạn sẽ được nghe kể những câu chuyện về nghề nuôi chim yến. Và còn có cơ hội mua các sản phẩm chất lượng từ yến với mức giá tốt.
Du khách đến đây thường xuyên trò chuyện, hỏi han chuyện đời, chuyện nghề của công nhân nên họ cảm thấy rất vui và tự hào về công việc của mình.
Tham quan, tắm biển tại đảo Cù Lao Chàm
Bên cạnh việc khám phá đảo yến Cù Lao Chàm, hoạt động tắm biển và ngắm cảnh cảnh thiên nhiên trên hòn đảo này thật tuyệt vời. Biển còn hoang sơ, nước trong xanh, bãi cát trắng trải dài và những rặng dừa trải dài… Bạn cũng có thể trải nghiệm tắm biển, lặn ngắm san hô, câu mực.
Biển đảo Cù Lao Chàm đẹp không thể tả. Các bãi biển ở Cù Lao Chàm cũng được xếp hạng cực cao trong danh sách những bãi biển đẹp nhất thế giới. Trong đó có: Bãi Ông , Bãi Hương , Bãi Xép và Bãi Chồng.
Trải nghiệm lặn ngắm san hô
Sẽ là một thiếu sót lớn nếu đến Cù Lao Chàm mà không trải nghiệm lặn ngắm san hô. Được biết, đây là một trong những hoạt động du lịch hấp dẫn nhất quần đảo.
Ở Cù Lao Chàm, nước biển trong xanh đến mức có thể nhìn thấy tận đáy. Bên dưới là những rạn san hô dày đặc, nhiều màu sắc. Các loại san hô ở đây chắc chắn khó thấy ở các vùng biển khác.
Điều đặc biệt là giá dịch vụ lặn ngắm san hô ở Cù Lao Chàm vô cùng phải chăng. Do đó, bạn có thể thoải mái chi tiền và trải nghiệm theo nhu cầu của mình. Khi lặn biển, bạn luôn có hướng dẫn viên đi cùng. Vì vậy, về vấn đề an toàn, bạn gần như không cần lo lắng quá nhiều.
Tham gia đêm hội Cù Lao
Sáng đi khám phá đảo yến Cù Lao Chàm, tối đến lại tham gia đêm hội Cù Lao Chàm là phần sôi động và thu hút nhiều người tham gia nhất. Khi bước vào lễ hội này, bạn sẽ được chứng kiến nhiều màn biểu diễn nghệ thuật truyền thống đặc sắc.
Ngoài ra, bạn còn có cơ hội giao lưu văn nghệ với ngư dân. Lễ hội này kéo dài đến 23h nên bạn có thể thoải mái vui chơi và tận hưởng không khí sôi động.
Thưởng thức ẩm thực ngon hấp dẫn
Không chỉ được vui chơi, tắm biển, lặn ngắm san hô mà đến với ngày giỗ tổ, bạn còn có cơ hội thưởng thức nhiều món ngon vùng biển. Trong lễ hội, bạn sẽ được người dân mời thưởng thức những món ngon từ cua, cá, mực, vú sữa, rượu yến, rau rừng…
Những món ngon này được chế biến rất công phu và đúng tiêu chuẩn truyền thống. Vì vậy, bạn sẽ cảm thấy vô cùng hài lòng và luôn trong trạng thái thèm thuồng dù đã đặt chân lên đất liền.
>> Tham khảo: Check-in con đường hoa ngô đồng Cù Lao Chàm lãng mạn
Kinh nghiệm tham quan đảo yến Cù Lao Chàm và thưởng thức yến sào
Thăm quan Đảo Cù Lao Chàm và thưởng thức yến sào là một trải nghiệm thú vị. Dưới đây là một số kinh nghiệm để bạn có một chuyến đi đáng nhớ:
- Xác định thời gian thích hợp để thăm Đảo Cù Lao Chàm, vì thời tiết và điều kiện biển có thể ảnh hưởng đến hành trình của bạn.
- Xác định phương tiện vận chuyển đến Đảo Cù Lao Chàm và từ Hội An. Lời khuyên cho các bạn là nên đi tour Cù Lao Chàm 1 ngày để thuận tiện hơn nhé!
- Nên đi vào 2 thời điểm từ khoảng tháng Giêng đến tháng 4, mùa thứ hai từ khoảng cuối tháng 8. Đây là mùa khai thác yến.
Nên đi vào 2 thời điểm mùa khai thác yến để có thể tham quan trọn vẹn
- Đảo yến Cù Lao Chàm cũng nổi tiếng với các món chế biến từ yến sào. Hãy thử các món như súp yến sào, yến sào hấp, yến sào xào chua ngọt.
- Hãy đảm bảo bạn giữ gìn sạch sẽ bãi biển và không gây hại cho môi trường.
- Nếu có dịp, bạn đừng bỏ qua các lễ hội đặc sản của đảo như lễ hội cầu ngư diễn ra vào ngày 3/4 âm lịch hay lễ giỗ tổ vào ngày 9, 10/3 âm lịch.
Đảo yến Cù Lao Chàm đã và đang vươn xa khắp cả Việt Nam nhờ chất lượng cũng như giá trị dinh dưỡng cao. Sau một ngày tham quan biển đảo, đừng quên mua ít đặc sản yến sào nhé!. Để cảm nhận tinh túy của biển đảo, đồng thời là món quà sức khỏe tuyệt vời cho người thân, bạn bè.
Hoàng Lan – Dulichculaocham.com.vn
